İçindekiler
E-ticaret ile ilgilenenlerin günlük iş hayatlarında karşılarına çıkan bazı kısaltma terimleri bulunmaktadır. Bu kısaltma terimlerin en yaygın olarak kullanılanları ise B2B (İşletmeden İşletmeye), B2C (İşletmeden Tüketiciye) ve C2C (Tüketiciden Tüketiciye) iş modelleri olarak adlandırılan terimlerdir. Sıklıkla karşımıza çıkan bu 3 iş modelinin ne olduğunu ve aralarındaki farkları inceleyelim.
B2B (İşletmeden İşletmeye) Nedir?
İki işletmenin iş modeli anlamına gelen B2B açılımı “Business to Business” kelimelerinin kısaltmasıdır. İşletmeden işletmeye olan bir e-ticaret iş modelidir. B2B, bir işletmenin ürün veya hizmetlerini başka bir işletmeden alarak son kullanıcı yani müşteriye ulaştıran aracı şirketlerdir.
B2B iş modeline örnek: Günümüzde en yayın kullanılan iş modeli olan B2B ile üretim yapan bir fabrikadan aldığınız malı ve hizmeti web siteniz aracılığı ile müşterilerinize ulaştırırken aracılık rolünü üstlenmenizdir. Yine aynı şekilde bir otomobil üretimi yapan fabrikanın tedarikçilerinden temin ettiği küçük araç parçalarını birleştirerek ortaya çıkardığı otomobilin müşteriye satılması da fabrika ile tedarikçileri arasında B2B iş modeline örnektir.
B2B Türlerini 3 ana başlıkta inceleyebiliriz:
- Ürün Tabanlı B2B: Fiziki olarak bir ürünün alım satımları üzerinden gerçekleşen ticaret işlemini tanımlamaktadır. Fiziki olan tüm ürünleri bu kategoride değerlendirebiliriz.
- Servis Tabanlı B2B: Hizmet odaklı ve ilgili firma ya da kuruluşa çözüm üreten hizmet pazarlamasıdır. Reklam ajansları, finansal çözüm sunan firmalar, danışmanlık hizmeti veren şirketler bunlara örnektir.
- Yazılım Tabanlı B2B: İşletmeler arası yazılım odaklı çözümler sunan iş modelidir. Firmaların işlerinde ihtiyaç duyduğu özel yazılım çözümleri sunulur. Pazarlama otomasyon yazılımları, çağrı merkezi yazılımları bu iş modeline örnektedir.
B2C (İşletmeden Tüketiciye) Nedir?
B2C, işletmeden tüketiciye terimi, herhangi bir işletme ile hizmetlerinin veya ürünlerinin son kullanıcıları olan tüketicilere ürün ve hizmet satma sürecini ifade eder. Doğrudan tüketicilere satış yapan çoğu firma, B2C şirketleri olarak adlandırılabilir.
B2C iş modelinde;
- İşletmeden tüketiciye, ürün ve hizmetleri hiçbir aracı olmadan direk tüketicisine satan işletmelerin sürecini ifade eder.
- B2C, web sitelerinden ürün veya hizmet satan perakendecileri örnek verebiliriz.
C2C (Tüketiciden Tüketiciye) Nedir?
C2C, tüketiciden tüketiciye terimi, müşterilerin genellikle çevrimiçi bir ortamda birbirleriyle yaptıkları ticaret iş modelidir. E-ticaret teknoloji ile ortaya çıkan bir C2C, sınıflandırılmış veya açık arttırma sistemi aracılığı ile ürün veya hizmet satan firmaları içermektedir. C2C iş modelinde kalite kontrol eksikliğinin olmasının yanı sıra ödeme garantileri gibi sorunlarda vardır.
C2C iş modeline örnek vermek gerekir ise online mağaza açmanıza ve ürünlerinizi satmanız için bir alt yapı oluşturan web siteleridir. Ürün listelemek için veya satış başına komisyon alarak para kazanırlar ve bu tür web siteleri eşleştirerek aracı olarak hareket eder ve satılan ürünlerin kalitesi üzerinde çok az kontrole sahiptirler.
B2B BC2 Nedir?
B2B ve B2C, iş dünyasında farklı ticaret modellerini ifade eden iki önemli terimdir. Her ikisi de işletmelerin ürün ve hizmetlerini farklı türde müşterilere sundukları iş modellerini temsil eder.
B2B (Business-to-Business)
B2B, “Business-to-Business” teriminin kısaltmasıdır ve bir işletmenin ürün veya hizmetlerini başka bir işletmeye sunduğu bir ticaret modelini ifade eder.
Özellikler:
- Hedef Kitle: B2B modelinde hedef kitle genellikle diğer işletmelerdir. Bu işletmeler, mal veya hizmeti kendi iş süreçlerinde kullanmak veya kendi müşterilerine satmak amacıyla satın alır.
- Satış Süreci: B2B satışlar genellikle uzun süren, karmaşık ve çok adımlı süreçler içerir. Karar verme sürecinde genellikle birden fazla paydaş yer alır.
- Ürün ve Hizmetler: Satılan ürünler ve hizmetler genellikle büyük ölçekli, endüstriyel ürünler, iş yazılımları veya hizmetler gibi özel ve özelleştirilmiş çözümler olabilir.
- Müşteri İlişkileri: İlişkiler genellikle uzun vadeli ve stratejik olarak yönetilir, sürekli destek ve kişisel ilişkiler önemlidir.
B2C (Business-to-Consumer)
B2C, “Business-to-Consumer” teriminin kısaltmasıdır ve bir işletmenin ürün veya hizmetlerini doğrudan bireysel tüketicilere sunduğu bir ticaret modelini ifade eder.
Özellikler:
- Hedef Kitle: B2C modelinde hedef kitle bireysel tüketicilerdir. Bu model, bireylerin ihtiyaç ve taleplerine göre ürün veya hizmet sunar.
- Satış Süreci: B2C satış süreci genellikle daha kısa ve basittir. Tüketici kararları genellikle daha hızlı alınır ve genellikle tek bir kişi tarafından yapılır.
- Ürün ve Hizmetler: Satılan ürünler ve hizmetler genellikle günlük ihtiyaçlar için tasarlanmış ürünler, tüketici elektroniği, giyim, yiyecek ve içecek gibi geniş bir yelpazeyi kapsar.
- Müşteri İlişkileri: İlişkiler genellikle daha kısa vadeli ve daha az kişiselleştirilmiş olabilir, ancak müşteri memnuniyeti ve sadakati artırmak için promosyonlar ve müşteri hizmetleri önemlidir.
Farklar ve Benzerlikler
- B2B’de müşteriler diğer işletmelerdir, B2C’de ise bireysel tüketicilerdir.
- B2B’de satış süreci daha uzun ve karmaşıktır; B2C’de ise süreç genellikle daha hızlı ve doğrudandır.
- B2B’de ürünler daha özelleştirilebilirken, B2C’de ürünler genellikle standartlaşmış ve geniş kitlelere hitap eden ürünlerdir.
Her iki model de iş dünyasında farklı ihtiyaçlara ve fırsatlara yönelik çözümler sunar ve kendi avantajları ile zorlukları vardır.
